کاربردهای پشم سرامیک در صنعت؛ پشم سرامیک چه استفاده‌هایی در صنعت دارد؟

محیط‌های صنعتی روز به روز در حال گسترش هستند. فراورده‌های مختلف در این محیط‌ها ساخته می‌شوند و تاثیرات مهمی در بخش‌های مختلف زندگی ما دارند. برای ساخت خطوط تولید فراورده‌ها باید از تجهیزات خاصی استفاده شود. عایق‌های حرارتی یکی از آن‌ تجهیزاتی است که نقش مهمی در ایمنی و سلامت محیط‌های صنعتی دارد. امروزه شاهد تنوع زیاد کاربردهای پشم سرامیک در صنعت هستیم. ویژگی‌های این عایق باعث شده تا به یکی از بهترین گزینه‌ها برای کنترل حرارت ماشین‌آلات و محیط‌های صنعتی تبدیل شود.

پشم سرامیک چیست؟

قبل از بررسی کاربردهای پشم سرامیک در صنعت نحوه تولید این ماده را بررسی خواهیم کرد. پشم سرامیک از الیاف نسوز سرامیک تشکیل شده که حاوی ترکیبات معدنی مختلفی مثل آلومینا و سیلیکا است. از این عایق با نام Ceramic Wool نیز یاد می‌شود. سیلیکات آلومینیوم از پلی کریستال و شیشه مذاب تشکیل شده که در برابر حرارت مقاومت بسیار خوبی دارند. به همین دلیل پشم سرامیک یکی از بهترین عایق‌های برای سطوحی با حرارت‌های بیش از ۱۰۰۰ درجه است.

دلایل کاربرد پشم سرامیک در صنعت

پشم سرامیک به دلیل ویژگی‌هایی که دارد، در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد. این ویژگی‌ها عبارتند از:

تحمل شوک حرارتی و الکتریکی

دیگر مزیت مهم پشم سرامیک تحمل شوک‌های حرارتی و الکتریکی است. بسیاری از عایق‌ها به دلیل بافت غیرمتراکم در مقابل شوک‌های حرارتی یا الکتریکی دچار آتش‌سوزی می‌شوند. الیاف سرامیک بافت بسیار متراکمی دارند و در مقابل شوک‌های گرمایی و برقی دچار اشتعال نمی‌شوند. به همین علت برای کارخانه‌ها یا کارگاه‌هایی که دچار نوسان‌های برق و حرارت می‌شوند عایق مناسبی به حساب می‌آیند.

ضخامت کم

پشم سرامیک ضخامت کمتری در مقایسه با سایر عایق‌های الیافی دارد. البته این عایق در فرم‌های مختلف مثل پتو، نوار، پانل و … به بازار عرضه می‌شوند اما همه آن‌ها در مقایسه با عایق‌های معدنی نازک‌تر هستند. این قابلیت باعث می‌شود پشم سرامیک گزینه خوبی برای استفاده در بدنه قطعات صنعتی و ماشین آلات کارخانه‌ها باشد. در بسیاری از موارد اجرای عایق با محدودیت فضا رو به رو است و هر چه عایق ضخامت کمتری داشته باشد، بهره‌وری افزایش خواهد یافت.

عایق صوت

علاوه بر مقاومت در برابر حرارت، الیاف سرامیک عایق صوتی نیز هستند. بسیاری از دستگاه‌ها یا محصولات صنعتی صدای زیادی را تولید می‌کنند. از طرفی امکان استفاده از دو عایق مجزا برای حرارت و صدا میسر نیست. به همین دلیل عایقی مناسب خواهد بود که علاوه بر جلوگیری از انتقال حرارت، از رد و بدل شدن صدا بین دو طرف سطوح جلوگیری کند.

سبکی

عایق سرامیکی نسبت به بسیاری از عایق‌ها وزن کمتری دارد. این قابلیت در زمان اجرا و بهره برداری بسیار کاربردی است. هر چه وزن عایق کمتر باشد اجرای آن راحت‌تر خواهد بود و در زمان استفاده نیز فشار کمتری به سطوح مختلف دستگاه وارد می‌کند. در وسایلی که باید دائما جا به جا شوند، وزن زیاد عامل مصرف بیشتر انرژی خواهد بود. در محاسبات صنعتی بهره وری اهمیت بسیار بالایی دارد و افزایش بهره وری از طریق کاهش وزن اجسام یک راهکار سنتی و پرکاربرد به حساب می‌آید.

مقاومت حرارتی بالا

الیاف سرامیک ویژگی‌های مختلفی دارند که باعث می‌شود کاربردهای پشم سرامیک در صنعت بسیار متنوع باشد. مهمترین ویژگی پشم سرامیک تحمل حرارتی بسیار زیاد است. طبق آزمایشات انجام شده الیاف سرامیک می‌توانند حرارت ۱۶۳۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل کنند و تغییر فرم و شکل ندهند. همچنین در حرارت‌های بالا ضریب انتقال بسیار کمی دارند که باعث می‌شود دو طرف عایق اختلاف دمای بسیار زیادی وجود داشته باشد.

نصب آسان و انعطاف‌پذیری

مراحل نصب پشم سرامیک پیچیدگی خاصی ندارد و نیروی کار ساده یا نیمه‌ماهر به راحتی می‌تواند از پس آن برآید. در نتیجه هزینه‌هایی برای نصب و استفاده به صنعت‌کاران تحمیل نخواهد شد. علاوه بر این جنس پشم سرامیک انعطاف‌پذیر است و به همین دلیل برای سطوح مختلف و دستگاه‌های متنوع قابل استفاده است.

انواع کاربرد‌های پشم سرامیک در صنعت

پشم سرامیک در صنایع مختلفی کاربرد دارد. برخی از این کاربردها عبارتند از:

توربین‌ها، بویلرها و کوره‌ها

با توجه به قابلیت‌های ذکر شده، پشم سرامیک در بخش‌های مختلف صنعت به کار می‌رود. اولین مورد استفاده از عایق‌های سرامیکی بویلرها، توربین‌ها بخار و گاز است. این تجهیزات حرارت بسیار زیادی تولید می‌کنند و عایق به کار رفته باید تحمل حرارت‌های زیاد را برای مدت طولانی داشته باشد. پشم سرامیک به خوبی مانع از انتقال حرارت این دستگاه‌ها به محیط خارجی و بدنه سایر تجهیزات می‌شوند.

جریان برق در کوره‌های القایی و الکتریکی نوسان‌های مختلفی دارد و عایق این تجهیزات تحت تاثیر شوک‌های الکتریکی و حرارتی قرار خواهد گرفت. کنترل حرارت تولید از این کوره‌ها از دیگر کاربردهای پشم سرامیک در صنعت است.

خودروسازی، صنعت هوایی و البسه ضدحریق

بدنه خودرو باید از انتقال حرارت موتور به سطح خارجی جلوگیری کند و همچنین صدای منتشر شده از خودرو را تا حد زیادی کاهش دهد. با توجه به ابعاد اتومبیل‌ها فضای زیادی برای به کار بردن عایق وجود ندارد. به همین دلیل باید عایقی نازکی استفاده شود که همزمان عایق صوت و حرارت باشد. امروزه از پشم سرامیک در بدنه اتومبیل‌ها استفاده می‌شود تا سطح خارجی بدنه داغ نشود و صدای موتور نیز آزاردهنده نباشد.

برخورداری همزمان از دو خاصیت تحمل شوک‌های حرارتی و ضخامت کم باعث می‌شود الیاف سرامیک گزینه مناسبی برای لباس‌های ضدحریق باشد. این لباس‌ها در معرض شوک‌های حرارتی هستند. بنابراین عایق به کار رفته باید تحمل شوک حرارتی را داشته و ضداشتعال باشد. همچنین سنگینی یا ضخامت زیاد می‌تواند مشکلاتی را برای نیروی مهارکننده آتش ایجاد کند.

صنعت هواپیمایی نیز برای جلوگیری از انتقال صدای موتور و محیط خارجی به داخل و همچنین کنترل حرارت فضای درونی از پشم سرامیک در ساخت بدنه هواپیما استفاده می‌کند. الیاف سرامیک منعطف هستند و به راحتی در بدنه هواپیما نصب می‌شوند. همچنین در زمان حوادث ناگوار این عایق در مقابل انفجار و شعله‌های آتش مقاومت خوبی خواهد داشت.

جمع بندی

هر روز کاربردهای پشم سرامیک در صنعت بیشتر می‌شود. می‌توان گفت عایق سرامیکی یکی از بهترین عایق‌های موجود در بازار و یکی از محبوب‌ترین‌ها در بین پیمانکاران صنعتی است. با وجود قیمت بیشتر نسبت به سایر عایق‌های معدنی، اما مزیت‌های بسیار زیاد و برتری در معیارهای مختلف سبب شده استفاده از این عایق را در محیط‌های صنعتی توجیه اقتصادی و علمی داشته باشد.

در حال حاضر شاهد کاربردهای پشم سرامیک در صنعت هوایی، خودروسازی، تجهیزات آتش‌نشانی، تاسیسات، تجهیزات الکتریکی و … هستیم و احتمالا در آینده نیز صنایع بیشتری به این جمع خواهند پیوست.